De begrafenis

Zaterdag 25-2 is ze begraven. De uitvaart hebben we zelf gedaan. Ik wilde zelf over mijn kindje praten. Wilde absoluut niet, dat een vreemde iets over mijn mooie meisje zou zeggen. Dit was het laatste wat ik nog voor haar kon doen.
Ook mijn oudste dochter en mijn ouders hebben gesproken.
We hebben een stukje video laten zien van de avond voordat ze ziek werd. Toen ging ze de grond in, in het prachtige kistje, gemaakt door opa.

Oh, meid we missen je vreselijk!

De laatste dag

We zijn al vroeg wakker. Het eerste wat ik doe, is de stekker van de koeling uit het stopcontact. Wat is dat moeilijk, voelt alsof ik mijn kind uitzet! Voelt zo onwerkelijk, zo definitief.

Dan het badkamer en ontbijt gebeuren. Tas nakijken, hebben we alles bij ons; luiers, beker en draagdoek voor Vera, videocamera, fototoestel, extra batterijen.

We lopen allemaal nog regelmatig even bij Es binnen, nu kunnen we haar nog zien, straks niet meer.

Dat komt de uitvaart verzorger. Mijn moeder gaat naar de buurvrouw en wij naar boven.
Vera moet "verplicht" kijken, dat het lijfje van Es in het kistje gelegd wordt. Vera begrijpt door ervaren en zien. Kim heb ik geadviseerd te kijken. Ze wilde eigenlijk wegvluchten voor dat moment, maar achteraf was ze toch "blij" dat ze erbij was.
Sem tilt Veer op en Kim staat dichtbij hem.
Ik maakt de haartjes van Es los, ondanks dat de koeling al uren uit was, zaten ze toch nog vastgevroren.
Ik til het bevroren lijfje samen met de uitvaart verzorger op en we leggen haar in het kistje. Ze is zo verschrikkelijk koud, voelt als steen. Een stenen plank, helemaal recht bleef ze tijdens tillen. Ze is echt hartstikke dood.
Alleen haar linker handje, daar zit nog een klein beetje beweging in. Dat handje pakten we steeds maar weer en weer vast, als we bij haar zaten. Haar gezichtje lag een beetje naar links gedraaid, dus we zaten het liefst aan die kant naast haar.
Dan gaat de deksel op het kistje. Fijn te weten, dat het kistje straks nog open gaat.

Ik ga met de meiden naar buiten en Sem tilt met de uitvaart verzorger het kistje naar beneden. Ik wil niet zien, hoe het gaat op de trap [redelijk steile draai].
Ik wil een foto maken, wanneer het kistje met Esmée door de voordeur naar buiten komt.

Als het kistje in de auto staat, volgen de praktische zaken. Stoeltje voor Vera in de volgauto zetten, wandelwagen mee, tas, alle bloemen in de rouwauto rondom het kistje.
De koeling met dikke ijslaag wordt in de tuin gezet. Deze zal weg zijn, als wij terugkomen.
Dan gaan we naar het uitvaartcentrum.

Haar lichaampje verlaat ons huis voorgoed

Sem zet haar kistje in de auto

Mijn kindje ligt in dat kistje

Het uitvaartcentrum

We komen ruim uur eerder aan, om alles klaar te zetten. We maken het kistje weer open, kammen haar haartjes en leggen haar dekentje weer over haar heen. We verwisselden de bloemen en knuffels, tot we vinden dat het er mooi uitziet.

We willen niet in een kamertje apart wachten, maar lopen rond. Vera ontdekt een lego tafel in de garderobe.
Het lukt niet om de videorecorder aan te sluiten op het grote scherm. Sem krijgt de auto van de uitvaartverzorger mee en gaat thuis de originele tape halen. We hadden een mooie band gemaakt met stukjes uit het leven van Es. Nu kunnen we alleen het stukje van de laatste avond laten zien.

Ik loop rond met de meiden en begroet het eerste bezoek. We kijken steeds naar ons lieve Esje. Zoveel verontwaardiging, waarom is ze nou dood?

Er komen veel mensen, oh wat fijn. Huil met ons mee, huil om ons Esje.

kindje kindje kindje

Het laatste afscheid



Dan is het 11 uur. De klanken van haar speeldoosje klinken en het is stil. Ik vind het een beetje eng, ik ben geen groepsspreekster, maar nu moet het echt. Ik ga de uitvaart van mijn kind begeleiden.

Ik loop naar voren, zie veel mensen, maar zie eigenlijk ook niks. Ik vertel over wat er gebeurd is.
Vera en haar nichtje Yara lopen gewoon rond, mooi die rennende kindjes.
Dan laten we een stukje video zien, van de avond voordat ze ziek werd. Niks maar dan ook helemaal niks, wijst op de nachtmerrie die enkele uren later begint.

Daarna vertel ik over het leven van Esmée. Het was zo'n bijzonder grietje, zo lief, aanhankelijk en tegelijkertijd, zo'n spook, dat deed waar ze zin in had.
Es had haast, altijd haast, nu snap ik waarom, ze had geen tijd. Ze moest alles in die 2¾ jaar doen.
Vertelde hoe gek ze was op haar zusjes en Ryan. Wilde eigenlijk nog zoveel meer vertellen, geen woorden meer...

Dan luisteren we naar een paar liedjes, de lievelingsliedjes van Esmée. Ik sta voor het kistje en dans met Vera in mijn armen. Yara staat ook te dansen. Als laatste het liedje van de Teletubbies. Als ze op het eind zingen "gelukkig is het afgelopen", hoor ik een paar mensen zachtjes in de lach schieten. Ja, de kinderliedjes zijn een goede keuze.

Dan is het de beurt aan Kim. Wat verschrikkelijk dat ze dit voor haar zusje mag doen. Ze is zo kapot. Mijn zusje staat naast haar. Kim heeft moeite de woorden uit te spreken. Ik ga achter haar staan. Zo ontroerd, zo trots op mijn lieve grote dochter. Kim, je bent geweldig!

Daarna komt oma en als laatste opa.

tekst geschreven door Kim

Esmée, mijn zusje.

Is van ons weggegaan.
Heel verdrietig,
jammer,
en zo plotseling.
Ik weet nog dat ik haar donderdag uit bed heb gehaald,
dat was de dag voordat ze in het ziekenhuis terecht kwam.

Esmée kwam ook altijd op mijn kamer,
dan kwam ze tv kijken,
of wilde ze dat ik met haar zou gaan spelen.
Die nacht dat ze overleden is,
heb ik nog over haar gedroomd;
ze kwam mijn kamer binnen en toen gingen we tv kijken,
maar toen ging ze weer weg en gaf mij een kus
en zei nog doei,
en deed de deur weer dicht.

Het leek wel of ze afscheid kwam nemen.
Een ding wil ik nog zeggen:
Esmée, ik hou van jou en zal je nooit vergeten!!

Kusjes, je zus Kim.

tekst geschreven door oma

Lieve Esmée

Wat ben je toch een prachtkind geweest;
ik heb je altijd zo bewonderd.
Vanaf het allereerste begin
vond ik je ontzettend mooi en lief.
Je groeide op tot een heerlijk spontaan kindje,
dat bruisde van het leven.
Altijd grapjes en ondeugend.
Je zou het liefst hier even lekker rondrennen.
Er zijn zoveel mensen gekomen,
allemaal voor jou; daar zou je van genieten.
We zullen je heel erg missen, Esmée.

Ik wens iedereen hier veel sterkte,
maar vooral haar mama en haar grote en kleine zus.

tekst geschreven door opa

Lieve Esmée, Carolien, Kimberly, Vera, Sem, Ryan en oma,

Het is een groot verlies, dat Esmée bij ons is weggehaald.
Jouw leventje was veel te kort op deze aarde.
Maar voor altijd herinnerd en van onschatbare waarde: zoals

    *Voor Esmée geen peuterspeelzaal meer,
     ze is daar maar twee keer geweest.
    *Niet meer fietsen met opa.......
    *Niet meer logeren bij oma.......
    *Niet meer naar het bos.......
    *Niet meer naar de vogels kijken.......
    *Niet meer:"Kijk daar rent een eekhoorntje".......
    *Niet meer:"waf waf" als je een hondje ziet.......
    *Niet meer "tie-tie" bij mama.......
    *Niet meer opa helpen bij zijn werk.......
    *Niet meer met opa wandelen
     en even later naar huis rennen,
     met het idee: "Mij te koud, bekijk het maar".
     En dat je daar even later weer spijt van had.......
    *Niet meer zeggen: "Opa gemaakt"......
    *Niet meer opa om zijn nek vliegen, als hij kwam.......

Daar lig je dan Esmée,
in het kistje waar je normaal zelf ingekropen zou zijn,
net voor eeuwig toegedekt door mama en Sem.
Als opa straks de schroeven zal plaatsen,
moet je maar denken, dat was opa.

Lieve allemaal, heel veel sterkte.

Esmée, ik zal je nooit vergeten.

    Dag, lieve Esmée

Opa sluit je kistje

Aan de kwaliteit wordt nog gewerkt.



Klik hier om de film te starten.



Wat een ongelooflijk moeilijk moment. Vind het fijn, dat mijn vader dit doet. Vind het fijn dat iedereen er op dit moment bij is. De mensen gaan staan, komen dichterbij.

Oh, wat doet dit pijn. Voel me zo verscheurd, zou wel willen schreeuwen. Zou op het kistje willen duiken en mijn kindje knuffelen.
Voel zo'n diepe wanhoop...

Daarna dragen mijn ouders het kistje naar de witte auto.
Eerst vertrekken alle mensen, dan de auto met Esmée, daarachter wij, dan mijn ouders met mijn zusje en nichtje, dan Sems zoontje met zijn mama en oma.

Nu mag je voor altijd bij de kindjes zijn

Ik mis je zo verschrikkelijk!

Opa laat je kleine kistje zakken

Aan de kwaliteit wordt nog gewerkt.



Klik hier om de film te starten.



Vera begint te schreeuwen, te gillen, te krijsen, pure wanhoopskreten, vanuit het diepste van haar ziel. Ze beseft heel goed dat haar zusje in dat kistje zit, ze weet het, ze voelt het. Ze schreeuwt voor ons allemaal. Zo hartverscheurend mooi, zo puur, zo echt. Het snijdt door me heen.

Dan gaan Sem en ik met Vera bij het grafje zitten. We peuteren klonten bevroren aarde los van de grond en laten Vera deze op het kistje gooien. Wat klinkt dat mooi, als er een bonk op het kistje landt. Vera wordt rustiger, ik voel de spanning in haar lijfje afnemen.

Veer gooit aarde op het kistje



Klik hier om de film te starten.



De mensen lopen langs en gaan weg. Als laatste gaan wij. Jammer dat alle aarde weggehaald is, had het grafje wel dicht willen maken.

Als we weggaan begint Vera weer zo hartverscheurend te krijsen. Ze schreeuwt dat Es mee moet. Haar hele lijfje is een en al verzet. Ze weet drommels goed dat we Es achterlaten in dat kistje, in de koude grond.
Ik hou het niet meer, heb gevoel dat ik gek wordt, de tranen blijven maar komen. Dan zit je daar in die auto, tussen nog maar 2 meiden. Leeg, zo leeg...

We komen als laatste aan bij het uitvaartcentrum. Iedereen zit al, fijn, want ik hou niet van officiële bedoelingen en handen schudden. Doordat we vooraf al rondliepen, hebben we vrijwel iedereen al gezien.

Eerst geef ik Vera een droge luier, dan koffie. Op de tafels staan broodjes en schaaltjes gekleurde Manna, de lievelings snoepjes van Esmée.
Vera maakt er een rotzooitje van, de vloer ligt vol gekleurde Manna. Es zal nooit meer mopperen over Vera's geknoei en het gauw opruimen/opeten. Het is echt voorbij...

Dan gaan de mensen weg. Ik wil alleen maar door iedereen geknuffeld en vastgehouden worden.
Fijn dat er zo veel mensen geweest zijn.

Het was mooi, hartverscheurend mooi...

Muziek

Deze muziek heeft mijn zusje Janet gemaakt voor haar nichtje.
De klanken klonken tijdens het sluiten van het kistje.